चीन र फिलिपिन्स फेरि आमने सामने

काठमाडौँ । दक्षिण चीन सागरमा चीन र फिलिपिन्स फेरि आमनेसामने भएका छन् । दक्षिण चीन सागरमा रहेका विभिन्न टापुहरूमा दुवै देशले आ–आफ्नो दाबी गर्दै आएका छन् । 

यसका कारण पछिल्ला केही वर्षमा चीन र फिलिपिन्सबीच धेरै द्वन्द्वहरू भइसकेका छन् तर गत हप्ता सबिना शोल नजिक चीन र फिलिपिन्सका जहाजहरू आपसमा ठोक्किएपछि अवस्था बिग्रियो ।

यसबारेमा फिलिपिन्स र चीनले एकअर्कामाथि एकअर्काको जहाजमा प्रहार गरेको आरोप लगाएका छन् । यो शोललाई चीनले जियानबिन जिओ र फिलिपिन्सले एस्कोडा शोल भनेर दाबी गरेको छ । यो फिलिपिन्सको पश्चिमी तटबाट करिब ७५ समुद्री माइल (लगभग १३८ किलोमिटर) र चीनबाट करिब ६३० समुद्री माइल (करिब ११६६ किलोमिटर) दूरीमा अवस्थित छ ।

अगस्ट १९ मा सबिना शोल नजिक चीन र फिलिपिन्सका जहाजहरू आपसमा ठोक्किएका थिए । यो क्षेत्र तेल र ग्यासको लागि परिचित छ । दुवै देशले धेरै वर्षदेखि सोलको दाबी गर्दै आएका छन् । चीनको तटरक्षकले फिलिपिन्सको जहाज जानाजानी ठोक्किएको बताएको छ । अर्कोतर्फ फिलिपिन्सले चिनियाँ जहाजहरूले आक्रामक युद्धाभ्यास गरिरहेको बताएको छ ।

दुई देशबीच आइतबार फेरि झडप भएको छ । यस विषयमा फिलिपिन्स र चीनले एकअर्कालाई आरोप पनि लगाएका छन् । युरोपेली संघ, जापान, अष्ट्रेलिया, दक्षिण कोरिया र बेलायतले यस सम्पूर्ण मामिलामा चीनको आलोचना गरेका छन् । 

फिलिपिन्सले ४० चिनियाँ जहाजहरूले टेरेसा म्याग्बुआना जहाजलाई खाद्यान्न आपूर्ति गर्नबाट आफ्ना दुईवटा जहाजहरूलाई रोकेको आरोप लगाएको छ । 

फिलिपिन्सले अप्रिलमा सबिनामा लामो समयसम्म उपस्थिति कायम राख्न टेरेसा म्यागबुआना फ्रिगेट पठाएको बताएको थियो । उसले यसलाई तेल र ग्यासका लागि निकै महत्वपूर्ण मान्छ । उही समयमा चीनले टेरेसा म्यागबुआना फिलिपिन्सले सबिनालाई कब्जा गर्न चाहन्छ भन्ने प्रमाण भएको बताएको छ । 

चीनको राज्य समाचार एजेन्सी सिन्ह्वाले भर्खरै दोस्रो विश्वयुद्ध युगको जीर्ण जहाजलाई दोस्रो थोमस शोलमा पार्क गरेको देखाएको छ । धेरै सैनिकहरू अझै पनि यहाँ तैनाथ छन् र त्यहाँ रासनको आवश्यकता छ तर चीनले फिलिपिन्सलाई त्यसो गर्न अनुमति दिइरहेको छैन ।

पछिल्ला महिनाहरूमा चीन र फिलिपिन्सबीच धेरै द्वन्द्वहरू भएका छन् । यो किनभने दुबैको दोस्रो थोमस शोल र स्कारबोरो शोलमा आफ्नै दावीहरू छन् ।

फिलिपिन्सले चीनले पानी तोप र लेजर प्रयोग गरेको आरोप लगाएको छ । यसबाहेक, तिनीहरू हाम्रो जहाजमा चढ्छन् र हाम्रा सामानहरू जफत गर्दैछन् । यस्तो अवस्थामा झडप पनि भइरहेका छन् । 

फिलिपिन्सले हालै चिनियाँ तटरक्षकहरू चक्कु र तरवार लिएर आफ्ना सैन्य जहाजमा चढे र हाम्रा सैनिकहरूलाई धम्की दिएको आरोप लगाएको छ । फिलिपिन्सका रक्षा प्रमुखले मङ्गलबार अन्तर्राष्ट्रिय समुदायलाई चीनको विरुद्धमा उभिन आह्वान गर्दै आफुहरु अझ शक्तिशाली प्रतिद्वन्द्वीसँग लडिरहेको भनेको छ ।